مترجم سایت

علاوه بر مسائلی که شرف الدین به آن ها اشاره می کند ، عوامل و دلایل دیگری هم سر راه سینمای دفاع مقدس وجود دارد که نگارنده قصد دارد در این یادداشت به طور اجمالی به آن ها بپردازد. بدیهی است ، همه عواملی که اینجا به آن پرداخته می شود همه نارسایی ها را پوشش نمی دهد ، اما دست کم ناظر بر مهم ترین عوامل تاثیر گذار است . در یک نگاه کلی می توان این عوامل را به دو گروه عمده درون سینمایی و برون سینمایی تقسیم کرد . به این معنی که سینمای دفاع مقدس به عنوان یک ژانر مثل هر ژانر سینمایی دیگر، نیازمند تمهیدات و فرصت هایی است که باید داشته باشد ضمن اینکه موقعیت ویژه این ژانر به دلیل ارزش های معنوی و اجتماعی اش مستلزم حمایت ها و پشتیبانی های بیشتری است تا صیانت به معنای واقعی رخ دهد . در میان عوامل درون سینمایی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
***فیلمنامه
سینمای دفاع مقدس نیز مثل هر ژانر دیگری در سینمای ایران ابتدا از ضعف فیلمنامه رنج می برد و خاص بودن این ژانر نیز بر حاد بودن آن می افزاید. در بسیاری از کشورهای دنیا که در تاریخ سیاسی خود جنگ را تجربه کرده اند ، سال ها پس از پایان جنگ ، فیلم های جنگی تولید شده که همچنان جذابیت های دراماتیکی و طرفدار داشته اند. هنوز هم از جنگ جهانی اول و دوم فیلم ساخته می شود و بعضی از آن ها در جشنواره های مختلف جوایز متعددی هم می گیرند یا فیلم از فروش بالایی برخوردار می شود . یک دلیل مهم این موفقیت ،به فیلمنامه هایی مربوط است که در این زمینه نگاشته می شود . فیلمنامه هایی که قصه جنگ را در روایت های تازه و متفاوت و نسبت با مفاهیم و پدیده های گوناگون مورد بررسی قرار می دهد. جنگ به دلیل آمیختگی با سطوح و ابعاد مختلف اجتماعی و زیست – جهان انسانی ، ظرفیت و پتانسیل بالایی از حیث دراماتیکی دارد و همچون متن هنری است که می توان تعابیر و تفاسیر گوناگونی از آن داشت . آدم های جنگ و تجربه زندگی در فضای جبهه و خاطراتی که رزمندگان از جنگ دارند آن قدر دامنه وسیعی دارد که هر کدام از آن ها می تواند به یک فیلمنامه جذاب و پر کشش تبدیل شود . قطعا حمایت از نویسندگان و فراهم کردن شرایطی که آن ها بتوانند از خلاقیت خویش برای داستان پردازی در حوزه جنگ استفاده کنند به رشد و بلوغ این ژانر در سینمای ایران کمک خواهد کرد . حتی باید پذیرفت که فاصله گرفتن تاریخی از جنگ به معنای دور شدن زمانی از این واقعه است نه دوری معنایی و ارزشی. چه بسا این فاصله باعث می شود تا با نگاه عمیق تر و زیباشناسانه ای به مقوله جنگ نگریست که محصول آن آثار ارزشمند و فاخری است که در سال های اخیر،در کشورمان شاهدآن بودیم. گاهی تصویر و تعریف کلیشه ای از جنگ باعث می شود تا بسیاری از افراد گمان کنند که سینمای جنگ صرفا به توپ و تفنگ و آتش و خون ختم می شود، اما واقعیت این است که در بستر ژانر جنگی می توان قصه های متعددی را تعریف کرد و از مفاهیم گوناگونی سخن گفت. شرف‌الدین در این مورد می گوید:" امروز باید تعریف عام‌تری از سینمای دفاع مقدس ارائه کرد و آن سینمای پایداری است. "
***جلوه های ویژه
سینمای دفاع مقدس علاوه بر اینکه ژانر برآمده از سینمای بعد از انقلاب است به تولد و تکامل جلوه های ویژه نیز کمک کرده است، اما بازسازی بسیاری از صحنه های جنگی و بازنمایی واقعی واقعیت های جنگ ، به عنوان یک عامل تکنیکی کمک زیادی به توجه مخاطب به این ژانر خواهد کرد . در سال های اخیر سینمای ایران در زمینه تکنیک های سینمایی از جمله جلوه های ویژه و کیفیت سمعی و بصری فیلم ها ، پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است که اگر از مجموعه این دستاوردها در ساخت یک اثر جنگی استفاده شود قطعا سینمای دفاع مقدس را جلوه ای دیگر می دهد و این گونه سینمایی نه تنها مخاطبان خود را حفظ می کند بلکه بر تعداد آن ها نیز می افزاید. به عنوان مثال ، صدای دالبی در فیلم "دوئل " چقدر در جذابیت صوری این اثر تاثیر داشت . قطعا بسیاری از تجربه های جنگی دوران دفاع مقدس در کنار مفاهیم ارزشی آن می تواند به صیانت این سینما در ایران کمک کند. شرف الدین با اعتقاد به این مسئله می گوید :" امروز فن‌آوری در حوزه سینما بسیار پیشرفت کرده و دیگر این عقیده که برای ساخت فیلم جنگی باید از ادوات نظامی به صورتی عینی و واقعی استفاده کرد، اهمیتی ندارد بلکه می‌توان با استفاده از تکنیک‌های تصویرسازی ، صحنه‌های جنگی خوبی خلق کرد و دولت باید در گسترش این تکنیک ها و به روز شدن فن آوری ها سرمایه گذاری جدی انجام دهد.

***کارگردانی و بازیگری
سینمای دفاع مقدس ما معمولا با نام چند کارگردان معروف شناخته می شود . در حالی که سینمای جنگ به افرادی چون حاتمی کیا و ملاقلی پور ، شورجه و... ختم نمی شود و متولیان امر باید فرصتی فراهم کنند تا هر کارگردانی با هر نوع سلیقه و سبک فرصت و حمایت این را داشته باشد که در این گونه سینمایی فیلم بسازد . در چند سال اخیر شاهد بودیم که کارگردان هایی مثل کیومرث پور احمد و خسرو سینایی با فیلم هایی مثل "اتوبوس شب" و "مثل یک قصه" توانسته اند آثار جذابی در سینمای جنگ تولید کنند که مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار گرفته است . بدون شک باید دامنه حضور کارگردان های سینما در سینمای دفاع مقدس ، فراتر از این افراد باشد تا شاهد بروز خلاقیت ها و طرح و ایده های تازه ای در تولید سینمای جنگ باشیم. این مسئله درمورد بازیگران هم مصداق دارد . یعنی این فرصت به بازیگران بیشتری داده شود تا تعداد بیشتری از آن ها در سینمای جنگی حضور یابند . قطعا حضور ستاره های سینمای دلیل مهمی است تا پای مخاطبان زیادی به سینما کشیده شود. الان در سینمای جنگ با بازیگران محدودی مواجه هستیم که اکثر فیلم های جنگی با حضور آن ها ساخته می شود .صیانت از سینمای دفاع مقدس قطعا نیازمند ساختار شکنی و گریز از کلیشه سازی در کارگردانی و بازیگری است تا این ژانر سینمایی بتواند و امکان آن را داشته باشد که ساحت ها و عرصه های تازه تری را در زمینه جنگ و تجربه تاریخی هشت ساله جنگ تحمیلی تجربه کرده به تصویر بکشد.
بدیهی است ، سینمای دفاع مقدس علاوه بر امتیازات سینمایی و هنری اش به واسطه جایگاه و منزلتی که در نزد مردم ما از نظر ایدئولوژیکی و تاریخی دارد به صیانت و حفاظت محتاج است تا خاطرات این دوران حساس تاریخی در سند تصویری سینما ثبت شده و می تواند بخشی مهم از تاریخ معاصر ما را به جهانیان معرفی کند. از منظری دیگر ، سینمای دفاع مقدس به دلیل موضوعش یعنی جنگ ایران و عراق یک مسئله ملی است که می توان آن را در ذیل سینمای ملی هم قرار داد و بدیهی است که صیانت از مفاخر ملی جزو مسئولیت های هر حکومت است.

معبر

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: